Phát huy vai trò của lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở

Việc thành lập lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở là bước đi chiến lược, thể hiện tầm nhìn dài hạn trong xây dựng thế trận an ninh nhân dân, lấy cơ sở làm trọng tâm, lòng dân làm gốc, là nền tảng để xây dựng xã hội kỷ cương, phát triển bền vững. Sau hơn một năm hoạt động, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã từng bước khẳng định vai trò là “cánh tay nối dài” của lực lượng Công an, góp phần đem lại những chuyển biến tích cực, rõ nét trong công tác bảo đảm ANTT ở cơ sở, bảo vệ cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho Nhân dân.

Tổ bảo vệ ANTT - “cánh tay nối dài” của lực lượng Công an xã

Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ANTT ở cơ sở được Quốc hội thông qua  ngày 28/11/2023, chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2024 đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng, vững chắc, toàn diện cho việc xây dựng, củng cố, duy trì lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, kịp thời đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo đảm ANTT trong tình hình mới. Luật quy định rõ về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, nguyên tắc tổ chức, hoạt động, quan hệ công tác, xây dựng lực lượng, bảo đảm điều kiện hoạt động và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức đối với lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở.

Tại Thanh Hóa, ngay sau khi Luật có hiệu lực, tỉnh Thanh Hóa đã thành lập 4.351 Tổ bảo vệ ANTT tại thôn, bản, khu phố với 13.053 thành viên. Theo đó, ở mỗi thôn, tổ dân phố đều thành lập 1 Tổ bảo vệ ANTT với 03 thành viên bố trí độc lập, không kiêm nhiệm, có nhiệm vụ hỗ trợ Công an xã, phường nắm tình hình về ANTT, xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; vận động, giáo dục người đã có hành vi vi phạm pháp luật đang cư trú tại cơ sở; tuần tra bảo đảm ANTT, an toàn giao thông; phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ; quản lý hành chính về trật tự xã hội và thực hiện nhiệm vụ bảo vệ ANTT khi được điều động…

Dù không mang sắc phục Công an, nhưng lực lượng tham gia bảo vệ an ANTT ở cơ sở luôn đồng hành và sát cánh cùng lực lượng Công an chính quy, hỗ trợ giữ gìn ANTT; tích cực nắm tình hình địa bàn, tham gia hòa giải mâu thuẫn, phòng ngừa, phát hiện tố giác tội phạm và vi phạm pháp luật, nhất là hỗ trợ tuyên truyền, vận động người dân chấp hành nghiêm các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, giữ gìn tình làng nghĩa xóm, tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, tối lửa tắt đèn trong khu dân cư.

Với đặc thù phần lớn đều là người địa phương, gần dân, sát dân và nằm trong dân nên lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở là những người hiểu và nắm rõ nhất tâm tư, tình cảm, nguyện vọng cũng như những mâu thuẫn và tình hình ngay từ khi phát sinh tại cơ sở… lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở có vai trò rất quan trọng trong công tác bảo đảm ANTT ngay từ cơ sở. Sau khi được thành lập, với uy tín và vai trò trách nhiệm của mình, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã hỗ trợ làm tốt công tác tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đồng thời phối hợp với lực lượng Công an chính quy làm tốt công tác nắm tình hình, địa bàn, kịp thời phát hiện, điều tra, xử lý các vụ việc phát sinh ngay từ cơ sở, không để phức tạp nảy sinh.

Ông Lương Văn Châu, Tổ trưởng tổ bảo vệ ANTT, khu phố 3, phường Hải Hòa (nay là phường Tĩnh Gia) phấn khởi cho biết: Được chính quyền và Nhân dân tin tưởng, tôi và các thành viên trong Tổ bảo vệ ANTT ở khu phố đã cố gắng hết mình để làm tròn trách nhiệm đối với Nhân dân; chủ động hỗ trợ, phối hợp với lực lượng Công an phường tổ chức tuyên truyền, vận động Nhân dân nêu cao tinh thần trách nhiệm, tự giác chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; cảnh giác, chủ động phòng ngừa, đấu tranh, tố giác tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật. Bản thân tôi cùng các thành viên trong tổ luôn nỗ lực cố gắng, bám sát địa bàn cơ sở, tích cực tham gia hỗ trợ lực lượng Công an phường thực hiện tốt nhiệm vụ bảo đảm ANTT.

Với tinh thần trách nhiệm, vì sự ổn định và bình yên trong từng thôn xóm, bản làng, khu dân cư, sau hơn 01 năm hoạt động, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã cung cấp cho lực lượng Công an cấp xã 2.957 tin báo liên quan đến tình hình ANTT, tệ nạn xã hội, bạo lực gia đình; hỗ trợ Công an cấp xã giải quyết 1.973 vụ việc thông qua tin báo; phát hiện 266 vụ việc vi phạm pháp luật liên quan đến ANTT, gần 1.500 vụ việc mâu thuẫn trong nội bộ Nhân dân; hỗ trợ 187 vụ việc liên quan đến công tác phòng cháy, chữa cháy và 456 lượt về công tác cứu nạn, cứu hộ.

Duy trì hoạt động gần 900 mô hình tự quản về ANTT và ra mắt 80 mô hình tự quản về ANTT; phối hợp tổ chức 25.648 lượt tuyên truyền, vận động giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; qua đó đã vận động thu hồi 1.616 vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo. Hỗ trợ Công an cấp xã quản lý, giám sát, giáo dục gần 6.000 người chấp hành án tại xã, phường, gần 1.600 người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương cư trú. Hỗ trợ rà soát, đưa vào diện quản lý gần 500 thanh thiếu niên hư; trong đó đã cảm hóa, giáo dục và tiến bộ, tạo việc làm ổn định cho gần 600 thanh thiếu niên.

Hỗ trợ lực lượng Công an cấp xã tiến hành 100 nghìn lượt tuần tra nhân dân, phát hiện, ngăn chặn, xử lý 446 vụ việc có dấu hiệu tội phạm, vi phạm pháp luật về ANTT, tuyên truyền, cảnh báo, đề nghị khắc phục sơ hở thiếu sót trong phòng ngừa tội phạm đối với 75 nghìn lượt cá nhân, cơ quan, đơn vị, cơ sở kinh doanh. Hỗ trợ Công an cấp xã 8.955 lượt hướng dẫn, phân luồng, giải quyết ùn tắc giao thông; tuyên truyền trực tiếp về trật tự an toàn giao thông gần 1.000 buổi. Tham gia 2.288 lượt bảo vệ ANTT ngoài địa bàn phụ trách.

Bằng tinh thần trách nhiệm, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã nêu cao ý chí quyết tâm, tinh thần không ngại khó, nỗ lực cố gắng, bám sát địa bàn cơ sở, tích cực tham gia hỗ trợ lực lượng Công an thực hiện tốt nhiệm vụ bảo đảm ANTT ở cơ sở. Các thành viên trong tổ luôn nhiệt tình, trách nhiệm với công việc. Sự có mặt của các thành viên trong tổ bảo vệ ANTT không chỉ góp phần bảo đảm tốt ANTT ở cơ sở mà còn tạo được sự yên tâm, tin tưởng của người dân, xứng đáng là lực lượng nòng cốt, là “cánh tay nối dài” của lực lượng Công an.

Phát huy vai trò trong bảo đảm ANTT sau sáp nhập đơn vị hành chính

Từ ngày 01/7, cùng với cả nước, 166 xã, phường trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa chính thức vận hành mô hình chính quyền hai cấp. Trong điều kiện địa bàn cấp xã mới diện tích rộng, dân số đông, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở tiếp tục là lực lượng hỗ trợ đắc lực và hiệu quả cho Công an xã thực hiện tốt hơn nhiệm vụ bảo đảm ANTT, nhất là việc bao quát, bám sát những diễn biến tình hình địa bàn cơ sở, chủ động giải quyết kịp thời, tại chỗ, từ sớm đối với các vụ, việc phát sinh liên quan đến ANTT, không để diễn biến phức tạp, kéo dài.

Để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, thực hiện Công văn số 9105 ngày 16/6/2025 của UBND tỉnh về việc sửa đổi, bổ sung Quyết định số 29 ngày 27/6/2024 và Quyết định số 38 ngày 10/4/2025 của UBND tỉnh, với trách nhiệm là cơ quan thường trực, Công an tỉnh đã xây dựng dự thảo Quyết định về số lượng Tổ bảo vệ ANTT; số lượng thành viên Tổ bảo vệ ANTT tại thôn, tổ dân phố thuộc các xã, phường trên địa bàn tỉnh trình Chủ tịch UBND tỉnh.

Tại Công văn số 2373 ngày 30/6/2025 của Công an tỉnh về tăng cường hướng dẫn, quản lý, chỉ đạo, điều hành, kiện toàn, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở sau khi sát nhập đơn vị hành chính cấp xã, Giám đốc Công an tỉnh đã yêu cầu: Lực lượng Công an Thanh Hóa, đặc biệt đồng chí Trưởng Công an cấp xã chịu trách nhiệm trước Giám đốc Công an tỉnh về kết quả hoạt động, quy trình, chế độ công tác và chất lượng của lực lượng tham gia bảo về ANTT ở cơ sở. Trong đó, Công an xã chủ động xây dựng, triển khai kế hoạch cùng lực lượng Tổ bảo vệ ANTT tuần tra địa bàn; thường xuyên xuống địa bàn dân cư để tuyên truyền chính sách, pháp luật cho Nhân dân; tham gia hòa giải ở cơ sở; vận động Nhân dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, phòng cháy, chữa cháy và tham gia bảo đảm trật tự, an toàn giao thông...

Đặc biệt, Công an các xã, phường cần phối hợp tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho 100% thành viên lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở theo hướng "cầm tay, chỉ việc” nhằm nâng cao kiến thức chuyên môn và kỹ năng nghiệp vụ, kỹ năng phòng vệ, ứng phó với các tình huống nguy hiểm cũng như khả năng phân tích, đánh giá các yếu tố, nguy cơ, các loại tội phạm và những khu vực tiềm ẩn nguy hiểm để chủ động phòng ngừa và tăng cường các biện pháp bảo đảm ANTT.

Sau khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, số lượng Tổ bảo vệ ANTT và số lượng thành viên Tổ bảo vệ ANTT trên địa bàn toàn tỉnh không thay đổi. Để phát huy vai trò của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT tại cơ sở, hiện nay Công an cấp xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã rà soát và tham mưu cấp uỷ, chính quyền chỉ đạo lực lượng chức năng bố trí phương tiện và ngân sách địa phương để đảm bảo điều kiện hoạt động theo đúng chức năng, nhiệm vụ.

Được thành lập trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của các phường Rừng Thông, Đông Thịnh, Đông Tân và các xã Đông Hòa, Đông Minh, Đông Hoàng, Đông Khê, Đông Ninh, phường Đông Sơn có diện tích tự nhiên 41,71 km², dân số 58.950 người. Ngay sau khi vận hành chính quyền hai cấp, cùng với việc khẩn trương, quyết liệt triển khai các nhiệm vụ, giải pháp công tác, không để ngắt quãng, gián đoạn, nhất là việc phục vụ Nhân dân, Công an phường Đông Sơn đã tiến hành họp 154 đồng chí tham gia lực lượng bảo vệ ANTT cơ sở của 8 đơn vị (3 phường, 5 xã) để quán triệt và thống nhất các nội dung liên quan đến công tác phối hợp nắm tình hình, bảo đảm ANTT ở cơ sở, đồng thời tham mưu cấp ủy, chính quyền huy động các thành viên Tổ Công nghệ số cộng đồng, Tổ hỗ trợ người yếu thế, Tổ ứng cứu sự cố và hỗ trợ kỹ thuật, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ cùng cấp… trực tiếp xuống địa bàn và Trung tâm phục vụ hành chính công để tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp giải quyết các thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai chính quyền địa phương hai cấp.

Để nhiệm vụ không bị gian đoạn, ông Doãn Hữu Tráng Tổ trưởng tổ bảo vệ ANTT khu phố Ngọc Lậu 1, phường Đông Sơn cho biết: Sau khi sáp nhập phường mới, địa bàn rộng, dân cư đông, tình hình ANTT cũng tiềm ẩn nhiều vấn đề phức tạp. Bản thân tôi cùng các thành viên trong tổ đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, tích cực phối hợp cùng lực lượng Công an phường tổ chức tuần tra đêm trên các tuyến, khu vực, địa bàn phức tạp để vừa tuyên truyền, vận động người dân chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, vừa nhắc nhở, cảnh báo phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm để Nhân dân đề cao cảnh giác, tự phòng, tự quản, tự bảo vệ ANTT. Đối với các mâu thuẫn, vướng mắc trong Nhân dân, các Tổ bảo vệ ANTT của chúng tôi đã thường xuyên nắm bắt tình hình cơ sở kịp thời trao đổi thông tin cho lực lượng Công an phường để giải quyết các vấn đề ngay từ cơ sở.

Cũng như ông Doãn Hữu Tráng, ông Nguyễn Trọng Dinh ở khu phố Ba Đình, xã Nga Sơn không quản ngại khó khăn, vất vả luôn hỗ trợ tích cực cho lực lượng Công an xã trong công tác tuần tra bảo đảm ANTT. Ông Dinh cho biết: Bản thân trước đây làm Công an viên bán chuyên trách nay vẫn tiếp tục hỗ trợ Công an xã làm tốt công tác bảo đảm ANTT ở địa bàn. Đây là niềm vui, niềm vinh dự khi sát nhập xã và cũng là trách nhiệm của bản thân. Chúng tôi sẽ cố gắng nỗ lực hơn nữa trong thời gian tới để phát huy hiệu quả hoạt động của lực lượng này đúng như kỳ vọng của Đảng, Nhà nước đã tin tưởng giao phó.

Với tinh thần quyết tâm cao, sau khi sáp nhập các địa phương, vận hành chính quyền 2 cấp, các Tổ bảo vệ ANTT tại cơ sở trên địa bàn tỉnh đã khẩn trương tiếp tục thực hiện nhiệm vụ, không để các tình huống bất ngờ xảy ra, xứng đáng là “cánh tay nối dài” của lực lượng Công an xã góp phần giữ gìn ANTT tại cơ sở./.